گروه بانک و بیمه پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد، مدیریت ارز در وضعیت کنونی که اقتصاد ایران زیر تکانه های سیاسی و بین المللی است و از سوی دیگر مسائل اقتصادی و تورم های پیاپی قرار دارد موضوع بسیار مهمی است چرا که در کلیت اقتصاد ایران، صادرات، واردات و در نهایت تولید و معیشت مردم تاثیر گذار است. رادار اقتصاد در گفت و گو با کارشناس و تحلیلگر مسائل اقتصادی و ارزی تاملی دارد بر نقش و تدابیر بانک مرکزی در کنترل نرخ ارز و جلوگیری از شوک های ارزی که به شوک های تورمی بزرگ منتهی می شود.حجت الله فرزانی کارشناس اقتصادی وتحلیلگر بازار ارز در گفت و گو با رادار اقتصاد در خصوص افزایش نرخ ارز وچالش های مدیریت بازار ارز گفت: با توجه به برخی اظهار نظر مسوولین در خصوص تلاش ها برای کاهش قیمت ارز و یا کنترل نرخ دلار باید گفته شود که اصولا این موضوع صحت دارد که نرخ ارز در بازار آزاد برداشت متفاوتی نسبت به تصمیمات بانک مرکزی و دولت دارد، به این دلیل که نرخ ارز در بازار آزاد از شاخص های اقتصادی و انتظارات تورمی آینده تبعیت می کند، نه اینکه مسوول بانک مرکزی یا سایر مسوولین در این باره چه سخنی گفته اند و اینکه دوست دارند بازار ارز به کدام سمت برود.
وی در این باره توضیح داد: بی شک بازار ارز منتظر خواست مسوولین نمی شود و بنا به خواست آنها روند افزایشی یا کاهشی به خود نمی گیرد، بلکه تعیین قیمت دربازار ارز نشات گرفته از تصمیمات اقتصادی و انتظارات تورمی است، لذا با توجه به جمیع تصمیماتی که در اقتصاد اتخاذ می شود و مسائل سیاسی که رخ می دهد تعیین می شود.
کارشناس و تحلیلگر مسائل اقتصادی افزود: یکی از این موارد مسائل سیاسی و تنش هایی است که درعرصه بین الملل دیده می شود. به عنوان مثال در روزهای اخیراحتمال فرستادن پرونده ایران به شورای امنیت سازمان ملل یا صدور قطعنامه برعلیه ایران درشورای حکام منجر به افزایش نرخ دلار شد چرا که خبرهای تنش آفرین سیاسی انتظارات تورمی را بالا می برد و چون انتظارات تورمی از این منظر تعدیل نمی شود بازار رشد می کند و از عرضه وتقاضا تبعیت می کند، لذا می توان گفت انتظار تورمی در این بازار تاثیر گذار است و ارز نیز بنا بر آنچه در عرصه اقتصاد و سیاست می گذرد رشد خود را خواهد داشت.
حجت الله فرزانی در خصوص محدودیت منابع ارزی کشور و عدم دسترسی بانک مرکزی به منابع ارزی لازم گفت: در ماه های اخیر تصویب قوانینی برای جلوگیری از خرید و فروش ارز و انتشار اوراق ارزی نشان داد که بانک مرکزی به میزان لازم ارز ندارد. بی شک در مقایسه با سالهای گذشته و قبل از تحریم های ظالمانه آمریکا دست بانک مرکزی به دلیل دسترسی به منابع ارزی بازتر از وضعیت فعلی بود، لذا این موضوع بر کسی پوشیده نیست. بسیاری از راه های درآمد ارزی کشور مثل صادرات در فضای آزاد بین المللی یا فروش نفت بدون محدودیت گرفته شده از سوی دیگر بسته بودن سوئیفت و تحریم های بانکی نیز مانع انتقال ارزهای بلوکه شده ایران در خارج از کشور شده اند، به همین دلیل بانک مرکزی با محدودیتهای بزرگی رو به رو شده است.
فرزانی در این باره خاطر نشان کرد: از سوی دیگر بانک مرکزی به ناچار باید بخش قابل توجهی از منابع ارزی حاصل شده را برای مصارف تامین کالای اساسی که از جمله ضروریات استراتژیک کشور به شمار می رود نگهداری کند تا در تامین مصارف مربوط به کالاهای اساسی دچار محدودیت نشود، لذا تمام تلاش بانک مرکزی باید بر حفظ منابع ارزی برای مصارف مهم باشد، لذا بانک مرکزی مثل سال های گذشته نمی تواند در بازار ارز پاشی یا سرکوب ارزی انجام دهد.
کارشناس و تحلیلگر مسائل اقتصادی و ارزی خاطر نشان کرد: با اینکه مدیران بانک مرکزی علاقمند به اداره بازارو نرخ ارز هستند و براساس قانون باید نرخ ارز را به صورت مدیریت شناور شده، مدیریت کنند ، یعنی در حول و حوش قیمت بازاری و اینکه از سوی بانک مرکزی به صورت شناور مدیریت شود اما بانک مرکزی هنوز از این جهت ورود نکرده، البته در بسیاری از مقاطع مسوولان علاقمند به سرکوب نرخ ارز هستند، اما هر سرکوبی می تواند فنر نرخ ارز را جمع کرده و یک باره رها کند، آنگاه شاهد شوک های قیمتی وجهش های بزرگی درنرخ ارز خواهیم بود که تکانه های شدیدی به اقتصاد وارد می کند که اتخاذ چنین تصمیمی دور از عقل است.
وی درخصوص مدیریت بانک مرکزی و مسوولیت تعیین نرخ ارز در وضعیت کنونی گفت: با توجه به اینکه مدیران بانک مرکزی که از بازار سرمایه آمده اند کمتر از یک سال است دربانک مرکزی مستقر شده اند درخصوص عملکرد آنها در ماه های آتی بهتر می توان سخن گفت اما آنچه رئیس کل بانک مرکزی مبنی بر دسترس بودن منابع ارزی می گوید و وعده هایی دراین حول و حوش به جامعه می دهد ناشی از جایگاه حساس بانک مرکزی و واکنش هایی است که به این اخبار نشان داده می شود. به این معنا که اگر رئیس کل یا مسولین بانک مرکزی اعلام کنند کمبودهای ارزی در بازار وجود دارد وبازار دچار کسری است آثار تورمی به سرعت بالا می رود و انتظارات تورمی شدت می گیرد، لذا مسوولین بانک مرکزی ترجیح می دهند همواره در سخنان خود به گونه ای نشان دهند که گویی کسری جدی نداریم.
وی در این باره افزود: در شرایط فعلی اگر رئیس کل بانک مرکزی درباره کسری منابع ارزی سخنی بگوید قطعا شوک بزرگی به اقتصاد وارد می شود، لذا با توجه به جایگاه وی و تاثیراتی که بازار ارز و اقتصاد از سخنان رئیس کل بانک مرکزی می گیرد، طبیعی است رئیس کل بانک مرکزی از تامین ارز سخن بگوید و نبود کسری ارزی را تاکید کند تا مانع از شوک های مختلفی بر اقتصاد کشور شود.
حجت اله فرزانی در پایان گفت وگو درخصوص عملکرد تیم مدیران بانک مرکزی گفت: قطعا تیم بانک مرکزی که از بازار سرمایه مدیریت بانک مرکزی را پذیرفته، در مدیریت بازار سرمایه تجربه دارد، لذا مانند بازار سرمایه که متناسب با مکانیزم عرضه و تقاضا قیمت تعیین می شود عمل می کنند در حالی که در بازار ارز تعیین قیمت باید به صورت شناور مدیریت شود. از این جهت نباید مدیریت بانک مرکزی شبیه به بازار سرمایه باشد چرا که در بحث بازار ارز با توجه به اینکه فاصله قیمت ارز در بازار آزاد و قیمت های نیمایی در بازار متشکل ارزی زیاد شده، شرکت های صادر کننده کمتر اقدام به عرضه ارز می کنند که به کمبود ارز دامن می زند، لذا این فاصله ها باید جبران شود. از سوی دیگر بانک مرکزی براساس تجربه سال های گذشته که بخشی از منابع ارزی به کشور بازنگشت باید به صورت جدی تری به موضوع ورود کند و بانک مرکزی روی بازار متشکل ارزی نظارت داشته باشد تا سرکوب قیمت اتفاق نیفتد.
نظر شما